در بعضی از جرائم که مجازات آن حسب قانون، قصاص نفس- اعدام- رجم و ... می باشد متهم باید وکیل معرفی کند و چنانچه قادر به معرفی نباشد دادگاه مکلف است برای متهم وکیل تعیین نماید.

در اصل ۳۵  قانون اساسی جمهوری اسلامی تاکید شده است که داشتن وکیل حقی است که برای تمام مردم به رسمیت شناخته شده و همه مردم این حق را خواهند داشت که جهت دفاع از خود در دادگاهها و مراجع قضایی وکیل داشته باشند اما باید توجه داشت که داشتن وکیل مستلزم پرداخت هزینه و حق الوکاله به وکیل است و همه مردم نیز قادر به پرداخت حق الوکاله نمی باشند.

وکیل تسخیری:

قانون برای حفظ و صیانت از حقوق شهروندی و اجرای اصل ۳۵  قانون اساسی حق داشتن وکیل رایگان را برای کسانی که استحقاق آن را دارند به رسمیت شناخته است. از طرفی طبق قانون در بعضی از پرونده های کیفری حضور وکیل در کنار متهم الزامی می باشد از جمله جرائم: قتل- آدم ربایی- مواد مخدر و ... که مجازات این جرائم قصاص- اعدام- رجم- حبس ابد می باشد بنابراین در پرونده های فوق چنانچه متهم به دلیل عدم بضاعت مالی وکیل معرفی نکند دادگاه ملزم است برای متهم وکیل تسخیری معرفی و حق الوکاله وکیل فوق توسط قوه قضائیه پرداخت خواهد شد و رسیدگی به پرونده های مذکور بدون حضور وکیل رسمیت نخواهد داشت. 

وکیل معاضدتی

حال چنانچه فردی تمکن مالی نداشته باشد و در پرونده هایی به غیر از پرونده ها و جرائم که بیان شد نیاز به وکیل داشته باشد می تواند از دو مرجع تقاضای وکیل رایگان و معاضدتی نماید:

1- مرکز امور مشاوران قوه قضائیه

2- کانون وکلای دادگستری

متقاضی وکیل رایگان و معاضدتی با مراجعه به هر یک از مراجع فوق و ارائه درخواست کتبی تقاضای وکیل معاضدتی و رایگان کرده و پس از بررسی مستندات وی چنانچه مستحق استفاده از وکیل معاضدتی شناخته شود با نامبرده همکاری خواهند کرد.

 ببینید : افرادی که تمکن مالی ندارند می توانند وکیل رایگان بگیرند